ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΛΟΒΙΑΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ IN SITU (LCIS);
Το λοβιακό καρκίνωμα in situ (LCIS – Lobular Carcinoma In Situ) αποτελεί μία αλλοίωση των λοβίων του μαστού (δηλ. εκεί όπου παράγεται το γάλα) η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένο κυτταρικό πολλαπλασιασμό και έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η πιθανότητα μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου εώς και δέκα φορές. Η κακοήθεια μπορεί να εμφανισθεί σε οποιοδήποτε σημείο των δύο μαστών και όχι απαραίτητα στην αρχική εστία διάγνωσης. Ο όρος in situ (δηλ. αρχική θέση) χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει πως η βλάβη περιορίζεται εντός των λοβίων και δεν επεκτείνεται στους πέριξ ιστούς.
Το LCIS είναι ασύνηθες εύρημα και η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 45 έτη ενώ στο 80-90% των περιπτώσεων αφορά προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Αν και περιέχει τον όρο καρκίνωμα, στην πραγματικότητα δεν είναι αληθής καρκίνος αλλά μια ένδειξη πως υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης κακοήθειας μαστού στο μέλλον. Για αυτόν τον λόγο αντί του όρου λοβιακός καρκίνος, πολλές φορές χρησιμοποιείται η “λοβιακή νεοπλασία”.
Πρέπει να τονισθεί πως το λοβιακό καρκίνωμα in situ είναι διαφορετική οντότητα από το πορογενές καρκίνωμα in situ, το οποίο εξορμάται από τους γαλακτοφόρους πόρους (τα σωληνάρια που μεταφέρουν από τα λοβία το γάλα στην θηλή) και πρόκειται για αληθή καρκίνο σε πολύ αρχόμενο στάδιο που έχει εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ;
Οι πιθανότητες δια βίου ανάπτυξης καρκίνου στον μαστό σε γυναίκες με LCIS είναι 30-40% έναντι του 12,5% που αφορά τον μέσο γυναικείο πληθυσμό⸱ σε βάθος 15ετίας ο κίνδυνος αυτός είναι περίπου 20%. Αξίζει να σημειωθεί αν μία γυναίκα με LCIS τελικά εμφανίσει κακοήθεια στον μαστό, αυτό δε θα γίνει άμεσα, αλλά πιθανότερα μετά από 10-20 ή και παραπάνω χρόνια.
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ;
Στο λοβιακό καρκίνωμα in situ επειδή δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συμπτωματολογία ή απεικονιστικά χαρακτηριστικά, η διάγνωση του σε πολλές περιπτώσεις είναι τυχαία λόγω βιοψίας που έχει διενεργηθεί για άλλο λόγο (π.χ. ινοαδένωμα ή περιοχή με ινοκυστική αλλαγή). Στην περίπτωση που η βλάβη απεικονίζεται (π.χ. αποτιτανώσεις στην μαστογραφία), λαμβάνεται υπό τοπική αναισθησία το αντίστοιχο κομμάτι ιστού για να ελεγχθεί στο μικροσκόπιο (βιοψία με κόπτουσα βελόνα). Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις η διαδικασία αυτή γίνεται με γενική αναισθησία και λαμβάνεται μεγαλύτερο τμήμα ιστού (χειρουργική βιοψία).
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ;
Εφόσον η διάγνωση έχει γίνει μέσω βιοψίας με κόπτουσα βελόνα, συνίσταται πολλές φορές η συμπληρωματική χειρουργική εκτομή της περιοχής ώστε να αφαιρεθεί μεγαλύτερο κομμάτι ιστού και να αποφευχθεί η πιθανότητα ιστολογικής υποεκτίμησης της βλάβης. Εναλλακτικά, εφόσον πρόκειται για το κλασσικό LCIS και όχι άλλο υπότυπο (π.χ. πλειόμορφο LCIS), υπάρχει η επιλογή της προσεκτικής και τακτικής παρακολούθησης, δεδομένου πως η υποεκτίμηση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι <3% και η ασθενής είναι συνεπής στον επακόλουθο έλεγχο.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΜΕΙΩΣΩ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ;
Στις γυναίκες με λοβιακό καρκίνωμα in situ πλην του τακτικού μαστολογικού ελέγχου, ορμονικά σκευάσματα όπως η ταμοξιφαίνη, ραλοξιφαίνη ή οι αναστολείς αρωματάσης φαίνεται, βάσει μελετών, πως ελαττώνουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου στον μαστό περίπου 50%. Αυτού του είδους η ορμονοθεραπεία αποτρέπει τα οιστρογόνα να προσκολληθούν στα κύτταρα του μαστού και να αναπτυχθούν περαιτέρω, μειώνοντας μ’αυτόν τον τρόπο τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Η λύση της αμφοτερόπλευρης προφυλακτικής μαστεκτομής με ή χωρίς αποκατάσταση σε αυτές τις γυναίκες αποτελεί μια ακραία αλλά αποδεκτή εναλλακτική, ειδικά όταν έχουν ισχυρά θετικό οικογενειακό ιστορικό ή είναι φορείς των γονιδίων BRCA1 / BRCA2. Η επέμβαση είναι αμφοτερόπλευρη, διότι ο κίνδυνος μελλοντικής εμφάνισης καρκίνου αφορά και τους δύο μαστούς. Όπως κάθε χειρουργική επέμβαση, έτσι και αυτή έχει τις αντίστοιχες επιπλοκές⸱ σε συνδυασμό με το γεγονός πως το LCIS δεν αποτελεί άμεση απειλή για την υγεία και πως ενώ αποτελεί βλάβη αυξημένου κινδύνου δε σημαίνει πως θα εμφανισθεί καρκίνος, υπάρχει αρκετός χρόνος ώστε να συζητηθούν με τον χειρουργό μαστού όλες οι παράμετροι αυτής της επιλογής και οποιαδήποτε απόφαση να εξατομικεύεται.