ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΤΥΠΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ;
Η άτυπη υπερπλασία είναι μια καλοήθης βλάβη που χαρακτηρίζεται από ύπαρξη περισσότερων κυττάρων από το κανονικό σε ένα σημείο του μαστού, εκ των οποίων μερικά αποκλίνουν από τα φυσιολογικά (δηλ. είναι άτυπα).
Αναλόγως της ανατομικής θέσης στην οποία εντοπίζεται, η άτυπη υπερπλασία χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες˙ την πορογενή (ή επιθηλιακή) αν η βλάβη βρίσκεται εντός των γαλακτοφόρων πόρων (των σωληναρίων που μεταφέρουν το γάλα στην θηλή) και τη λοβιακή αν εξορμάται από τα λόβια (το σημείο όπου παράγεται το γάλα).
Έτσι λοιπόν, ο όρος άτυπη πορογενής υπερπλασία (ADH – Atypical Ductal Hyperplasia) υποδηλώνει πως κατά μήκος των γαλακτοφόρου πόρου υπάρχουν περισσότερα κύτταρα από το φυσιολογικό και μερικά από αυτά είναι άτυπα ομοιάζοντας με προκαρκινικά (in situ καρκίνο). Αντιστοίχως, η άτυπη λοβιακή υπερπλασία (ALH – Atypical Lobular Hyperplasia) αντικατοπτρίζει μεγαλύτερο πληθυσμό κυττάρων εντός των λοβίων, εκ των οποίων μερικά αποκλίνουν από τα φυσιολογικά (άτυπα).
ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ;
Η άτυπη υπερπλασία (ADH ή ALH) αποτελεί έναν δείκτη κινδύνου εμφάνισης κακοήθειας στο μέλλον σε οποιοδήποτε σημείο τόσο του ενός όσο και του άλλου μαστού. Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού αυξάνεται κατά 4 φορές συγκριτικά με τις βλάβες που δεν χαρακτηρίζονται από ατυπία, ενώ σε βάθος 30ετίας η πιθανότητα αυτή ανέρχεται στο 35%. Σε γυναίκες με θετικό οικογενειακό καρκίνου στον μαστό ο κίνδυνος αυτός είναι ακόμα μεγαλύτερος.
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ;
Τυπικά δεν υπάρχει κάποια συμπτωματολογία πλην των απεικονιστικών ευρημάτων στον έλεγχο ρουτίνας (αποτιτανώσεις στην μαστογραφία). Η διάγνωση συνήθως επιτυγχάνεται μέσω της βιοψίας με κόπτουσα βελόνα (στερεοτακτικής) του τμήματος του μαστού που φέρει τις αποτιτανώσεις.
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Η ΑΤΥΠΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ;
Στις γυναίκες με άτυπη πορογενή υπερπλασία συστήνεται χειρουργική βιοψία ώστε να αφαιρεθεί περισσότερος ιστός για ιστολογική εξέταση, καθώς στο περίπου 20% των περιπτώσεων η βλάβη υποεκτιμάται (δηλ. στην περιοχή συνυπάρχει καρκίνος, ο οποίος δεν συμπεριλήφθηκε στα κομμάτια της αρχικής βιοψίας).
Αντιστοίχως, στις γυναίκες με άτυπη λοβιακή υπερπλασία η πιθανότητα υποεκτίμησης της βλάβης είναι 5% (εφόσον δεν συνυπάρχει άλλη αλλοίωση), γεγονός που επιτρέπει την αυστηρή παρακολούθηση αντί της χειρουργικής βιοψίας.
Η παρακολούθηση των γυναικών με άτυπη υπερπλασία είναι στενή και λόγω της κατηγορίας που εμπίπτουν (αυξημένου κινδύνου) μπορεί να συζητηθεί ακόμα και η χορήγηση ορμονοθεραπείας ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες εμφάνισης κακοήθειας στον μαστό.