Ογκεκτομή ονομάζεται η χειρουργική επέμβαση που διενεργείται για την αφαίρεση του καρκίνου ή οποιασδήποτε άλλης βλάβης του μαστού. Σε αντίθεση με τη μαστεκτομή αφαιρείται μόνο ένα τμήμα του αδένα και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται ως επέμβαση διατήρησης του μαστού. Μαζί με την αλλοίωση αφαιρείται και ο υγιής περιβάλλοντας ιστός ώστε να εξασφαλισθεί η πλήρης εξαίρεση της (δηλ. με υγιή ή καθαρά όρια). Κάποιες περιπτώσεις ογκεκτομής αποτελούν επανεπέμβαση για επίτευξη αυτών των υγιών ορίων.
Σε περίπτωση κακοήθειας ακολουθείται πάντα ακτινοβόληση ολόκληρου του μαστού για 5-7 εβδομάδες που στοχεύει τα εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα της περιοχής. Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως η ογκεκτομή που ακολουθείται από ακτινοθεραπεία έχει εφάμιλλο ογκολογικό αποτέλεσμα με τη μαστεκτομή και, προφανώς, υπερτερεί αισθητικά.
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ;
Εάν η αλλοίωση έχει αναγνωρισθεί με τη μαστογραφία ή το υπερηχογράφημα και έχει προηγηθεί βιοψία, στην περιοχή εκείνη συνήθως εισάγεται ένα ακτινοσκιερό κλιπ για να είναι πιο εύκολη η μετέπειτα εντόπισή της. Την ημέρα του χειρουργείου τοποθετείται στην περιοχή της βλάβης ή του κλιπ ένας λεπτός συρμάτινος οδηγός, η άκρη του οποίου «αγκιστρώνει» στην περιοχή ενδιαφέροντος (hook wire). Αυτός ο οδηγός βοηθάει διεγχειρητικά τον χειρουργό να εντοπίσει και να εξαιρέσει την αλλοίωση.
Εφόσον η βλάβη είναι ψηλαφητή, ο χειρουργός οδηγείται πιο εύκολα στην ανωμαλία που πρόκειται να αφαιρεθεί και δεν χρειάζεται η τοποθέτηση συρμάτινου οδηγού.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ;
Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία και ο χειρουργός μαστού κάνει συνήθως μια τομή στον μαστό (συνήθως γύρω από την θηλή) για να προσεγγίσει τον συρμάτινο οδηγό ή την βλάβη. Εφόσον πρόκειται για κακοήθεια, γίνεται μία επιπλέον τομή στη μασχάλη για τον εντοπισμό του λεμφαδένα φρουρού ή τη διενέργεια μασχαλιαίου λεμφαδενικού καθαρισμού. Η κοιλότητα της ογκεκτομής τις περισσότερες φορές δεν χρήζει σωληναρίου παροχέτευσης.
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ;
Άμεσα μετεγχειρητικά η γυναίκα θα έχει γάζες πάνω στην τομή και μπορεί να νιώθει λίγο πόνο ή μούδιασμα στην περιοχή του χειρουργείου. Εξιτήριο μπορεί να λάβει την ίδια ή τις επόμενες 1-2 μέρες (αναλόγως της έκτασης της επέμβασης) και η τελική ιστολογική έκθεση του παρασκευάσματος είναι έτοιμη συνήθως σε 1-2 βδομάδες.
Κατά την ανάρρωση συστήνεται η γυναίκα να φοράει αθλητικό στηθόδεσμο για επαρκή στήριξη του μαστού και να αποφεύγονται οι απότομες κινήσεις του χεριού, όπως επίσης η άρση υπερβολικού βάρους. Το σχήμα και η μορφή του μαστού συνήθως επηρεάζεται ελάχιστα, όπως επίσης η συμμετρία με τον έτερο μαστό.
Οι πιθανές αλλά όχι συχνές επιπλοκές της επέμβασης αφορούν αιμορραγία, φλεγμονή, πόνο, πρήξιμο, ευαισθησία, σκλήρυνση και αλλαγή στο σχήμα του μαστού (ειδικά αν έχει αφαιρεθεί μεγάλο τμήμα).
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΟΓΚΕΚΤΟΜΗΣ ;
Οι αντενδείξεις για την εκτέλεση της ογκεκτομής είναι η ύπαρξη περισσότερων από μία βλάβες σε διαφορετικά τεταρτημόρια του μαστού που μπορεί να επηρεάσει το αισθητικό αποτέλεσμα, ο μεγάλος όγκος σε μικρό μαστό, η προηγούμενη ακτινοβόληση του σημείου της επέμβασης, η μεγάλη έκταση της νόσου εντός του μαστού, η αδυναμία επίτευξης αρνητικών ορίων, η δυσκολία πρόσβασης σε ακτινοθεραπεία, η εγκυμοσύνη (σε περίπτωση που πρέπει να ακολουθήσει ακτινοθεραπεία), το ιστορικό κάποιων αυτοάνοσων νοσημάτων που επηρεάζουν την επούλωση και η επιθυμία της γυναίκας. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η επέμβαση εκλογής είναι η μαστεκτομή.