Αυτοεξέταση Μαστού: Ένα Μικρό Βήμα, Μια Μεγάλη Προστασία
Η αυτοψηλάφηση μαστού είναι μια απλή, γρήγορη και ανεκτίμητη πρακτική πρόληψης. Κάθε γυναίκα που γνωρίζει καλά το σώμα της, μπορεί να αναγνωρίσει έγκαιρα αλλαγές που ίσως υποδηλώνουν πρόβλημα. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές — και η αυτοεξέταση είναι το πρώτο βήμα.
Γιατί είναι σημαντική η αυτοεξέταση του μαστού;
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες, επηρεάζοντας περίπου 1 στις 8 γυναίκες στη διάρκεια της ζωής τους. Αν και δεν υποκαθιστά την κλινική εξέταση ή τη μαστογραφία, η μηνιαία αυτοεξέταση μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό πρώιμων σημείων που απαιτούν ιατρική αξιολόγηση.
Περίπου 40% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού εντοπίζονται πρώτα από τις ίδιες τις γυναίκες μέσω αυτοψηλάφησης.
Τι μπορείς να παρατηρήσεις;
Κατά την αυτοψηλάφηση του μαστού, αναζήτησε τα εξής προειδοποιητικά σημάδια:
- Ένα νέο μόρφωμα ή ψηλαφητή σκληρία
- Αλλαγή στο σχήμα, μέγεθος ή συμμετρία του μαστού
- Εσοχές, πάχυνση ή ρυτίδωση του δέρματος
- Ερυθρότητα, φλεγμονή ή εξάνθημα
- Εισολκή της θηλής ή έκκριμα (ιδίως αιματηρό)
- Πόνος που επιμένει και δεν σχετίζεται με την περίοδό σου
Σημείωση: 8 στα 10 μορφώματα είναι καλοήθη, αλλά απαιτούν πάντα εκτίμηση από χειρουργό μαστού.
Πώς κάνω σωστά την αυτοεξέταση;
Η αυτοεξέταση μαστού διαρκεί λιγότερο από 10 λεπτά και γίνεται σε 3 στάδια:
- Μπροστά στον καθρέφτη
Παρατήρησε τους μαστούς με τα χέρια:
- Στο πλάι
- Ψηλά πάνω από το κεφάλι
- Στη μέση με ώμους λυγισμένους
Έλεγξε για αλλαγές σε συμμετρία, σχήμα ή χρώμα.
- Στο μπάνιο
Με τα δάχτυλα επίπεδα και ενωμένα, χρησιμοποίησε κυκλικές κινήσεις από την περιφέρεια του μαστού προς τη θηλή. Ψηλάφησε και την μασχάλη, όπου υπάρχουν λεμφαδένες.
- Ξαπλωμένη στο κρεβάτι
Με το ένα χέρι κάτω από το κεφάλι, εξέτασε τον αντίθετο μαστό με τις ίδιες κυκλικές κινήσεις.
Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή;
Αν έχεις περίοδο: Κάνε την εξέταση μεταξύ της 7ης και 15ης ημέρας του κύκλου, όταν οι μαστοί είναι λιγότερο ευαίσθητοι.
Αν είσαι μετεμμηνοπαυσιακή: Διάλεξε μία σταθερή ημέρα κάθε μήνα (π.χ. την 1η).
Η αυτοεξέταση ως μέρος μιας συνολικής πρόληψης
Για τη σωστή πρόληψη, συνδύασε την αυτοεξέταση με:
- Ετήσια κλινική εξέταση μαστού από ειδικό
- Μαστογραφία από τα 40 έτη, ή νωρίτερα αν υπάρχει κληρονομικότητα
- Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου και τα συμπτώματα
Αν δεις κάτι, μην αγχωθείς — αλλά μην το αγνοήσεις
Η έγκαιρη αξιολόγηση από ειδικό είναι καθοριστική. Αν και πολλές αλλαγές είναι καλοήθεις, η έγκαιρη διερεύνηση εξασφαλίζει σωστή διάγνωση και παρέμβαση, όταν χρειάζεται.
Θυμήσου:
Η δύναμη της πρόληψης είναι κυριολεκτικά στα χέρια σου. Ενσωμάτωσε την αυτοεξέταση στην προσωπική σου ρουτίνα και μείνε σε εγρήγορση για την υγεία σου.
breastaware.gr — Ο αξιόπιστος σου οδηγός για την πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και φροντίδα του μαστού.
Μάθε, εξέτασε, πρόλαβε.
Πηγές:
- Bray F, Ferlay J, Soerjomataram I, Siegel RL, Torre LA, Jemal A. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide. CA Cancer J Clin. 2020;70(4):313–331.
- American Cancer Society. Breast cancer facts & figures 2022-2023.
- Berg WA, Blume JD, Cormack JB, et al. Operator dependency of physician-performed whole-breast US: lesion detection and characterization. Radiology. 2006;241(2):355–365.